FiloSofie: Je Vrij Voelen

Bij Sofie gaat het over rust en ruimte vinden in je geldzaken. Als er één woord is wat daar wat ons betreft bij hoort, dan is het vrijheid. Financiële vrijheid is een begrip waar veel over gesproken wordt. Maar waarom willen we financieel vrij zijn? Wat willen we daar uithalen? Voor ons hangt het in ieder geval samen met een gevoel van vrijheid ervaren in je hele leven! En niet alleen in je geldzaken.

Ben je vrij als je vrijheid hebt, maar je niet vrij voelt?

Als we het hebben over vrijheid dan spreken we vaak over externe omstandigheden die ons beperken. Dingen die buiten onszelf liggen. En die spelen zeker een grote rol! Die omstandigheden geven ons de mogelijkheid om te vergelijken met anderen en te zien dat sommige mensen meer vrijheden hebben dan anderen. Maar tegelijkertijd bestaat vrijheid ook voor een groot deel uit een gevoel van vrijheid. Iets waarin je mentale belevingswereld een hele grote rol speelt. Want hoe vaak vergelijk je jezelf met anderen over dingen die jou eigenlijk niet vrijer laten voelen als je ze zou hebben? Hoe vaak gebeurt het niet dat je meer wil in je leven dan dat er op dit moment mogelijk is? Kun je wel echt vrij zijn als je je niet vrij voelt?

We houden niet van beperking

Een rondvraag bij de Sofie collega’s over wat hun een vrij gevoel geeft, leverde meteen wat mooie inzichten op. We willen genoeg geld hebben voor onze levensbehoeften, ruimte hebben om te kunnen doen wat we willen en geen onrust ervaren in onze financiële situatie. We willen de zekerheid hebben dat we dingen kunnen doen zonder dat er negatieve gevolgen zijn. Dat ons inkomen niet zo belangrijk is, dat je een mate van zekerheid voelt en dat je de touwtjes zelf in handen hebt.

Is vrijheid dat je helemaal geen beperkingen hebt?

We hebben de wat oudere en wijzere collega’s gevraagd wat ze hiervan vonden. Oh, en de jongere collega’s hadden ook wat in te brengen.

“Geen beperking is wel erg ruim. Financieel, mentaal, tijd, de wet, een contract met je werkgever… Je vrijheid kent altijd ergens een grens. Als je niet genoeg geld hebt om rond te komen, dan wordt je vrijheid wel erg beperkt. Misschien is vrijheid wel gewoon dat je keuzes hebt?”

“Ik voel me financieel vrij, maar ik maak wel bepaalde keuzes.”

“Misschien is er een punt vanaf waar je je vrij voelt, en daarboven is alles extra? Maar ja, dat punt kan misschien ook wel verschuiven? Altijd als ik iets heb kom ik erachter dat ik daarna wel weer iets anders wil…”

Vrijheid is: Keuzes hebben?

Beperkingen zijn er altijd. Of het nu gaat om tijd, geld, energie of mogelijkheden. Wat erg vaak terugkwam tijdens het filosoferen was: keuzes hebben. Dat je binnen de beperkingen die er zijn je eigen keuzeruimte ervaart. Dat je de 40 uur die je werkt enigszins zelf mag indelen. Dat een gedeelte van je geld ook écht vrij te besteden is.

Voel je je vrij als je keuzes hebt, maar niet kiest?

Bij Sofie hebben we hier lang over na moeten denken, maar we kwamen tot de conclusie dat kiezen super belangrijk is om je (financieel) vrijer te voelen. Ga je voor die reis of toch wat bijleggen voor die nieuwe auto? Vaker uit eten of eerder met pensioen? Kiezen vinden we vaak niet leuk, omdat het betekent dat je dan ook iets anders niet kiest. Door te kiezen beperk je jezelf, en vaak staat dat haaks op het idee dat we hebben over vrijheid.

Volgens de oude wijsheden moeten we onze beperkingen zelf kiezen

Een leven geleefd zonder beperkingen is verwarrend en verontrustend. Want als alles kan, wat doe je dan? Misschien ken je dat gevoel wel: er zijn zoveel mogelijkheden en je loopt vast omdat je niet kunt kiezen.

Toch kan ons leven ook erg beperkend voelen. Je hebt het gevoel dat er geen ruimte is voor alles wat je wil. Het voelt alsof je te weinig tijd, geld, en aandacht hebt.

In zijn artikel In Praise of Limits Schrijft Alex Carambi over het kiezen van onze beperkingen. Hoewel veel mensen vrijheid als een afwezigheid van beperkingen zien, en we nu weten dat een belangrijke voorwaarde voor vrijheid is dat je keuzeruimte hebt, bestond er in de oude filosofieën en spirituele tradities een heel ander begrip van wat vrijheid is. Volgens de oude wijsheden is vrijheid niet het ontbreken van beperking, maar is het juist iets wat ontstaat zodra je met zelfdiscipline en zelfbeperking leeft. Ze zagen beperkingen als iets wat je moet omarmen, niet als iets wat ons tegenhoudt om te zijn wie we zijn.

“De vrijwillig gekozen beperking is de weg naar vrijheid”

Oude oosterse wijsheid

Ze zagen beperking als iets waarvoor je moet kiezen om daarna vrijheid te kunnen ervaren!

Plot twist: vrijheid gaat dus niet over keuzes hebben, maar over kiezen!

Je voelt je pas écht vrij nadat je hebt bepaalt wat je wil, wat je nodig hebt, en wat haalbaar is voor jou. Je ervaart rust en ruimte als je je beperkingen accepteert en er het beste van maakt. Je gevoel van vrijheid neemt toe doordat je dingen uitsluit en je meer kunt focussen op minder dingen.

Hoe beperk jij jezelf om je vrijer te voelen?

Wat is financiële vrijheid? Gaat het om het hebben van meer dingen? Het meemaken van bepaalde ervaringen? Meer tijd voor jezelf? Meer eigen zeggenschap?

Als je nu vraagt aan iemand die morgen dood gaat wat die graag zou willen, zal het antwoord vaak niet zijn dat ze die mooie auto hadden willen kopen of de villa in het bos. Maar zijn het de ‘kleine’ dingen die het doen. Nog één keer naar het vroegere huis van een geliefde. Een goed boek lezen. Een goed gesprek vol aandacht.

Als je vraagt aan mensen die zich gelukkig voelen hoe ze dat doen, dan zullen ze vaak zeggen: ‘de dingen nemen zoals ze zijn’.

Je tijd, geld, en aandacht zijn beperkt.

Dus wat wil jij?

Kiezen is vrij zijn.

Kies wat je doet, en wat je laat om het te kunnen doen.

Waar geef jij je tijd, geld, en aandacht aan uit en waaraan niet?

Leven met rust en ruimte

Rust en ruimte zijn belangrijk voor Sofie. Misschien zijn rust en ruimte zelfs wel belangrijker dan vrijheid. Want het idee van vrijheid hebben gaat vaak over dat alles moet kunnen. Maar je vrij voelen is veel bereikbaarder. Als je rust en ruimte ervaart, voel je je vrij. Ook al is er ergens een beperking. En dat geeft echt voldoening!

Tot de volgende FiloSofie!